a to historia
  • Pochodzenie nazwy miejscowej Dusowce
    25.10.2018
    25.10.2018
    Proszę o znalezienie pochodzenia nazwy miejscowości (dziś to Niziny) Dusowce pow. Przemyśl. Czy może pochodzić od nazwiska właściciela ziemi biskupa grekokatolickiego lub książąt ruskich?
  • Pogorzałki
    31.05.2016
    31.05.2016
    Chciałabym się dowiedzieć, jak poprawnie powinna brzmieć nazwa miejscowości Pogorzałki w dopełniaczu. Od razu zaznaczę, że nazwa pochodzi od słowa pogorzelcy. Związane jest to z historią wsi, na terenie której w XV w. zbudowano smolarnię. Z daleka widać było dymiącą się puszczę, jej mieszkańców nazywano więc Pogorzelcami. Z czasem osadę zaczęto nazywać Pogorzałkami, a płynącą niedaleko rzeczkę – Pogorzałką.
    Słownik nazw miejscowości i mieszkańców(PWN) podaje formy Pogorzał-ek, ~kach.
  • pokolenie Kolumbów
    14.06.2012
    14.06.2012
    Która pisownia jest właściwa: pokolenie kolumbów czy może raczej pokolenie Kolumbów?
  • Pomarańcza i pomarańczowy
    18.04.2017
    18.04.2017
    Chodzi mi o słowa pomarańczowy oraz pomarańcza. Co było pierwsze – jajko czy kura, czyli: czy pomarańcza jest pomarańczą, ponieważ jest koloru pomarańczowego, czy może kolor pomarańczowy jest pomarańczowy, bo taki kolor ma pomarańcza?
    Ponadto – skąd to słowo w języku polskim? Nie przypomina mi żadnego słowa w innych językach – Rosjanie jedzą „apielsiny”, ale są one kolory o nazwie „oranżewyj”, Anglicy z kolei jednakowo nazywają zarówno owoce, jak i kolor (orange), ale nie dostrzegam żadnych analogii z pomarańczą.
    Jaka jest geneza i historia tych słów?

    Z poważaniem

    Michał Płonka
    Góry Świętokrzyskie
  • probówka
    5.11.2008
    5.11.2008
    Zainteresowało mnie słowo probówka, wymieniane w słownikach obok próbówka i uznane za równie poprawne. Skąd to pro-, nieuzasadnione, jak mi się wydaje? Bo chyba w czasach, gdy mówiono probować, nie było jeszcze badań chemicznych i naczyń zwanych pro- / próbówkami?
  • Romans
    5.03.2020
    5.03.2020
    Szanowni Państwo,
    proszę o historię powstania słowa romans.
    Pozdrawiam
    Stratos Vasdekis
  • Słowa pochodzenia tureckiego
    31.10.2016
    31.10.2016
    Jestem ciekaw pochodzenia kilku słów: czara, buhaj, tabun i żupan. Ponoć mają one pochodzenie mongolsko-tureckie.

    Pozdrawiam.
  • stawać w szranki
    14.09.2014
    14.09.2014
    Dzień dobry, Szanowny Panie Profesorze,
    dlaczego w związku frazeologicznym stawać w szranki występuje forma rzeczownika w bierniku, a nie w miejscowniku? Czy ma to związek z historią języka?
  • szarmancja i szarmanteria
    2.04.2013
    2.04.2013
    Szanowni Państwo,
    czy istnieją jakieś argumenty natury poprawnościowej, które przemawiałyby przeciwko używaniu słowa szarmancja (zamiast szarmanckość i/lub szarmanteria)?
  • trupięgi
    18.11.2010
    18.11.2010
    Szanowni Państwo!
    Moje pytania i wątpliwości dotyczą obuwia. Po pierwsze trupięgi. Buty zakładane nieboszczykowi do trumny. Byle jakie, lipne, ponoć czasem nawet tekturowe, bo przecież prawdziwych szkoda. Interesuje mnie etymologia tych trupięgów.
    W czasach mojej babki i wcześniej, gdy kapcie można było ubrać jedynie nocą, wybierając się do wychodka, po domu chodziło się w obuwiu dziennym. Buty, trzewiki, kamasze… Których używano w domu, a których na zewnątrz?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego